Najwcześniejsza wersja Internetu często nazywana jest web 1.0. W tamtym czasie Internet był przełomową technologią, oferującą witryny połączone hiperłączami. W miarę rozprzestrzeniania się tej technologii użytkownicy zaczęli oczekiwać od Internetu coraz więcej, w wyniku czego rozwinął się i ewoluował do tego, co znamy dzisiaj.

Obecnie mamy do czynienia z drugą generacją Internetu, web 2.0, która charakteryzuje się lepszą stroną wizualną, uprawnioną współpracą i interakcją pomiędzy użytkownikami i która stanowi fundament budowanej web 3.0 – jeszcze bardziej zdecentralizowanej sieci, która będzie integrować bardziej zaawansowane technologie, takie jak sztuczna inteligencja, Internet rzeczy czy technologia rozproszonego rejestru, znana również jako łańcuchy bloków (ang. blockchain).

Internet opuścił już stację web 2.0, ale jeszcze nie dotarł do web 3.0, w związku z czym pozostaje w okresie przejściowym, znanym jako web 2.5. Tak więc w web 2.5 można zauważyć stopniowe przechodzenie na bardziej zaawansowane technologie i funkcje, ale nie widać jeszcze pełnej integracji.

Już teraz projekty aplikacji korzystają z algorytmów AI, bardziej zaawansowanych funkcji personalizacji, a także obliczeń w chmurze i pewnych funkcji web 3.0, co czyni z nich aplikacje web 2.5. Ale w jaki sposób te funkcje są wdrażane w aplikacjach, z których korzystamy każdego dnia? Dowiedzmy się.

Najważniejsze funkcje aplikacji web 2.5

Mówi się, że kolejna generacja Internetu będzie składała się z trzech warstw: zdecentralizowanych aplikacji (ang. Decentralised Applications, DApps) inteligentnych kontraktów (ang. Smart Contracts) i blockchain. Na drodze do tej przyszłości elementy Internetu kontrolowane są przez zdecentralizowane autonomiczne organizacje (ang. Decentralised Autonomous Organisations, DAO).  Są one odpowiednikami rodzinnych i społecznych biznesów bez struktury hierarchicznej ani biurokracji. 

Wszystkie decyzje podejmowane są kolektywnie przez społeczność i uczestników projektów, a ich wkład odzwierciedlany jest wewnątrz ekosystemu. Istniejące aplikacje już teraz korzystają z web 2.5 na różne sposoby. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów:

  1. Personalizacja

Wiele platform mediów społecznościowych i e-commerce korzysta z web 2.5, aby dostarczać spersonalizowane rekomendacje swoim użytkownikom w oparciu o przeglądane przez nich treści i historię zakupów. Rekomendacje te generowane są za pomocą algorytmów sztucznej inteligencji (AI) i uczenia maszynowego (ang. Machine Learning, ML), które analizują dane użytkowników, aby sugerować produkty, usługi lub treści, które mogą ich zainteresować.

  1. Bezpieczeństwo

Technologie web 2.5, takie jak blockchain, używane są do zwiększania bezpieczeństwa aplikacji sieciowych. Technologia blockchain może umożliwiać bezpieczne i przejrzyste tworzenie rejestrów, co jest idealnym rozwiązaniem dla aplikacji wymagających wysokiego poziomu bezpieczeństwa, np. aplikacji do dokonywania transakcji bankowych.

  1. Chatboty

Chatboty są coraz częściej używane na witrynach i platformach mediów społecznościowych. Boty te korzystają z przetwarzania naturalnego języka (ang. natural language processing, NLP) i AI, aby komunikować się z użytkownikami i pomagać im. Mogą odpowiadać na często zadawane pytania, rekomendować produkty, a nawet wykonywać transakcje.

  1. Inteligentne kontrakty

Web 2.5 używana jest do opracowywania inteligentnych kontraktów, które są samodzielnie wykonującymi się kontraktami z warunkami umowy pomiędzy kupującym i sprzedającym bezpośrednio zapisanymi w linijkach kodu. Ta technologia może potencjalnie zrewolucjonizować branże tak jak zarządzanie łańcuchami dostaw, zdecentralizowane finansowanie społecznościowe, nieruchomości i ubezpieczenia.

  1. Rzeczywistość wirtualna i rozszerzona

Web 2.5 używana jest również do tworzenia wciągających rzeczywistości wirtualnych i rozszerzonych. Takie rozwiązania stają się coraz popularniejsze w dziedzinach takich jak gry wideo, edukacja czy marketing.

W jaki sposób istniejące aplikacje korzystają z web 2.5?

Scentralizowane giełdy, rynki NFT typu front-end oraz portfele powiernicze są przykładami aplikacji korzystających z modelu web 2.5, które łączą w sobie funkcje zarówno technologii web 2.0, jak i web 3.0. Ponadto coraz głośniejsze stają się wezwania do stworzenia zdecentralizowanych platform mediów społecznościowych i zdecentralizowanych platform do gier.

W związku z tym powstają media społecznościowe i platformy do gier web 2.0, które korzystają z modelu web 2.5 poprzez używanie technologii web 3.0. Przyjrzymy się scentralizowanym giełdom, rynkom NFT typu front-end, portfelom powierniczym, aplikacjom do przesyłania strumieniowego, mediom społecznościowym i platformom do gier, które można zaliczyć do kategorii web 2.5.

Scentralizowane giełdy 

Scentralizowane giełdy są platformami web 2.5, ponieważ oferują przyjazny dla użytkownika interfejs do robienia zakupów, sprzedaży i handlu kryptowalutami i innymi aktywami cyfrowymi. Giełdy te są scentralizowane z natury, co oznacza, że mają centralny organ, który zarządza operacjami wymiany i opiekuje się aktywami użytkowników. 

Jednak niektóre scentralizowane giełdy korzystają z technologii web 3.0, takich jak zdecentralizowana tożsamość i współdziałanie pomiędzy łańcuchami, w celu zwiększania ich funkcjonalności. Przykładami takich giełd są: Binance, Coinbase, Kraken, itp.

Na przykład: Coinbase pracuje nad integracją funkcji współdziałania łańcuchów, aby umożliwić bezproblemowy handel pomiędzy różnymi blockchain’ami.

Rynki NFT

OpenSea: OpenSea to jeden z największych zdecentralizowanych rynków dla NFT. OpenSea korzysta ze zdecentralizowanej infrastruktury, co oznacza, że nie jest kontrolowany przez jeden podmiot ani nie należy do jednego konkretnego właściciela. Zamiast tego obsługuje sieć komputerów, które współpracują ze sobą, aby zapewniać, że platforma jest bezpieczna, przejrzysta i wolna od cenzury.

Ponadto OpenSea korzysta z inteligentnych kontraktów, aby usprawniać transakcje pomiędzy kupującymi i sprzedającymi. Inteligentne kontrakty to samodzielnie wykonujące się kontrakty z warunkami umowy pomiędzy kupującym i sprzedającym bezpośrednio zapisanymi w linijkach kodu.

Rarible:  Rarible to rynek NFT, który umożliwia twórcom tworzenie, kupowanie i sprzedawanie tokenów NFT. Zbudowany został na bazie blockchain Ethereum, dzięki czemu umożliwia dokonywanie bezpiecznych i przejrzystych transakcji z udziałem aktywów cyfrowych. Użytkownicy mogą tworzyć i sprzedawać tokeny NFT dla różnego rodzaju treści cyfrowych, takich jak sztuka, muzyka czy filmy, a także wchodzić w interakcje z innymi użytkownikami poprzez polubienia, komentarze i udostępnienia.

Innymi przykładami takich zdecentralizowanych rynków NFT są: Foundation, Nifty Gateway, SuperRare itp.

Portfele powiernicze

Portfele powiernicze są platformami web 2.5, ponieważ oferują przyjazny dla użytkownika interfejs do zarządzania aktywami cyfrowymi i przechowywania ich. Portfele te są zazwyczaj scentralizowane z natury i mają centralny organ, który zarządza operacjami portfela i opiekuje się aktywami użytkowników.

Niektóre portfele powiernicze korzystają z technologii web 3.0, takich jak uwierzytelnianie za pomocą wielu podpisów czy zdecentralizowane zarządzanie tożsamością, w celu zwiększania bezpieczeństwa. Przykładami takich portfeli są: Coinbase Wallet i Trust Wallet

Coinbase Wallet na przykład korzysta z solidnych zabezpieczeń, takich jak dwustopniowe uwierzytelnianie i uwierzytelnianie biometryczne, aby chronić środki użytkowników. Ponadto TrustWallet obsługuje zdecentralizowane aplikacje (dApps) w blockchain Ethereum, umożliwiając użytkownikom interakcję z różnymi zdecentralizowanymi usługami, w tym z ich portfelami.

Platformy mediów społecznościowych 

Obecnie aplikacje mediów społecznościowych korzystają z technologii blockchain lub decentralizacji, aby zapewniać użytkownikom większą kontrolę nad ich aktywami cyfrowymi, zwiększone bezpieczeństwo oraz przejrzystość.

Oferują również nowe możliwości twórcom treści do spieniężania ich pracy za pomocą tokenów NFT i kryptowalut. Przykładami platform korzystających z web 2.5 są:

Steemit: Steemit to zdecentralizowana platforma mediów społecznościowych, umożliwiająca użytkownikom zarabianie kryptowalut za tworzenie i bycie kuratorem treści. Jej podstawę stanowi blockchain Steem, który pozwala na przeprowadzanie szybkich i bezpiecznych transakcji. Użytkownicy mogą zarabiać tokeny Steem poprzez publikowanie i zostawianie łapek w górę pod treściami, a także brać udział w wydarzeniach i dyskusjach w ramach społeczności.

Minds: Minds to kolejna zdecentralizowana platforma sieci społecznościowej, dla której priorytetem są prywatność użytkowników i wolność słowa. Jest podstawą jest blockchain Ethereum, dzięki czemu umożliwia użytkownikom zarabianie tokenów za tworzenie i udostępnianie treści. Minds korzysta również ze zdecentralizowanej infrastruktury, aby zapewniać, że dane użytkowników nie są gromadzone przez strony trzecie ani sprzedawane stronom trzecim.

Voice: Voice to platforma mediów społecznościowych zbudowana na blockchain  EOS, której na pierwszym miejscu stawia transparentność i autentyczność mediów społecznościowych. Wymaga od użytkowników potwierdzenia swojej tożsamości, aby zapobiegać powstawaniu fałszywych kont i aktywności botów. Voice nagradza również użytkowników tokenami Voice za tworzenie treści i interakcję z nimi.

LBRY: LBRY to zdecentralizowana platforma do udostępniania treści, która umożliwia użytkownikom publikowanie, udostępnianie oraz sprzedaż treści cyfrowych bez żadnego centralnego zarządzania. Korzysta z kilku technologii blockchain, aby zapewniać, że twórcy treści zachowują kontrolę nad swoimi utworami i otrzymują kryptowaluty za swoje treści.

Twitter: Twitter to platforma do prowadzenia mikroblogów, za pośrednictwem której użytkownicy mogą udostępniać krótkie wiadomości, nazywane tweetami, i obserwować innych użytkowników. Korzysta z technologii web 2.0 takich jak treści wytwarzane przez użytkowników, połączenia społeczne i aktualizacje w czasie rzeczywistym.

Platforma rozpoczęła program pilotażowy, który umożliwia użytkownikom weryfikację kont Twitter za pomocą zdecentralizowanego protokołu ustalania tożsamości o nazwie Ethereum Name Service (ENS). Twitter zaczął ostatnio przyglądać się możliwości stosowania tokenów niewymiennych (ang. non-fungible token, NFT) do weryfikacji autentyczności tweetów i innych treści cyfrowych na platformie. Użytkownicy mogą już wstawiać NFT jako zdjęcia profilowe.

Instagram: popularna aplikacja do udostępniania zdjęć i filmów rozpoczęła eksplorowanie technologii web 3, umożliwiając użytkownikom przesyłanie tokenów NFT. Użytkownicy platformy Instragram będą wkrótce mogli tworzyć, pokazywać i sprzedawać tokeny NFT. Funkcja ta umożliwia twórcom sprzedawanie na platformie tokenów NFT, które mogą być używane do weryfikacji autentyczności i prawa własności do treści cyfrowych. Platforma Instagram uruchomiła ponadto program pilotażowy, który umożliwia użytkownikom zdobywanie nagród w postaci kryptowalut w zamian za tworzenie i udostępnianie treści na platformie.

Telegram: Telegram to aplikacja do wysyłania wiadomości, która ostatnio przyjęła model web 2.5 poprzez wdrożenie technologii pozwalającej użytkownikom na wysyłanie i odbieranie aktywów cyfrowych za pomocą portfela kryptowalut – Toncoin. Ta popularna aplikacja ostatnio zrezygnowała również z obowiązkowego podawania numeru telefonu komórkowego podczas rejestracji, ogłaszając, że użytkownicy mogą teraz rejestrować się za pomocą anonimowych numerów obsługiwanych przez blockchain. Telegram wielokrotnie ogłaszał, że zamierza wprowadzić zdecentralizowane kryptoprodukty. Produktami tymi są zdecentralizowana giełda kryptowalut i portfel powierniczy.

Platformy do gier 

Platformy do gier weszły w erę webi 2.5 poprzez wykorzystywanie technologii blockchain, aby zapewniać, że prawo własności do aktywów cyfrowych jest bezpieczne i transparentne. Celem tych gier jest oferowanie funkcji web 3.0, takich jak zdecentralizowane finanse, prawo własności do aktywów oraz staking; wszystko to w znajomym środowisku, aby ułatwić graczom zaakceptowanie koncepcji takich jak podpisywanie transakcji i stosowanie najlepszych praktyk w zakresie ochrony prywatnych kluczy.

Takie podejście może umożliwić płynne przejście na całkowicie nie powiernicze doświadczenie. Przykładami takich gier są:

Axie Infinity: Jest to gra oparta na blockchain, która umożliwia graczom zbieranie, rozmnażanie i wysyłanie do walki stworzeń o nazwie Axie. Każde Axie jest tokenem NFT, co oznacza, że gracze mogą posiadać Axie w postaci aktywów cyfrowych i handlować nimi. Axie Infinity pozwala również graczom na zarabianie kryptowalut poprzez granie w grę i wygrywanie bitew.

Gods Unchained: jest to oparta na blockchain gra karciana, która pozwala graczom na posiadanie własnych kart w postaci tokenów NFT i handlowanie nimi. Każda karta jest unikalnym aktywem cyfrowym z własnymi atrybutami i umiejętnościami.

Decentraland: jest to oparty na blockchain wirtualny świat, w którym gracze kupują i sprzedają wirtualne ziemie jako tokeny NFT. Gracze mogą również budować i dostosowywać własne wirtualne przestrzenie i spieniężać je na różne sposoby, np. poprzez organizację wydarzeń lub sprzedaż wirtualnych towarów.

The Sandbox: Sandbox jest opartym na blockchain wirtualnym światem, który korzysta z technologii web 2.5. Mechanika i ekonomia gry budowane są za pomocą inteligentnych kontraktów i tokenów NFT w blockchain Ethereum. W Sandbox gracze mogą kupować i sprzedawać wirtualne ziemie, a także tworzyć i sprzedawać niewymienne aktywa, takie jak wirtualne przedmioty i awatary. Gra została zaprojektowana w taki sposób, aby była tworzona przez użytkowników, co oznacza, że gracze mogą tworzyć i publikować własne treści i doświadczenia w grze.

Innymi przykładami takich gier są: My Crypto Heroes, CryptoKitties, ChainGuardian itp.

Aplikacje do przesyłania strumieniowego

Netflix: Netflix to usługa przesyłania strumieniowego, która łączy w sobie treści tworzone przez użytkowników (np. oceny, historie oglądania i nawyki dotyczące oglądania) z algorytmami uczenia maszynowego, aby przekazywać użytkownikom spersonalizowane rekomendacje. Korzysta również z przetwarzania naturalnego języka (ang. natural language processing, NLP), aby pomagać użytkownikom w szukaniu treści poprzez wyszukiwanie głosowe i chatboty.

Spotify: Spotify to usługa przesyłania strumieniowego, która łączy w sobie treści tworzone przez użytkowników (np. listy odtwarzania, historię słuchania i preferencje) z algorytmami uczenia maszynowego, aby przekazywać użytkownikom spersonalizowane rekomendacje dotyczące muzyki. Korzysta również z NLP, aby pomagać użytkownikom w szukaniu treści poprzez wyszukiwanie głosowe i chatboty.

Przewidywania dotyczące najbliższej przyszłości

W miarę ewolucji technologii web 2.5 możemy spodziewać się, że istniejące aplikacje staną się jeszcze bardziej spersonalizowane, skoncentrowane na prywatności i zintegrowane z nowo powstającymi technologiami. Mogą również dalej priorytetowo traktować interakcje społeczne i bezproblemową integrację z innymi aplikacjami i platformami, aby tworzyć bardziej kompleksowe doświadczenie użytkownika.

Większe skupienie na prywatności

Biorąc pod uwagę rosnące obawy o prywatność danych, istniejące aplikacje mogą zacząć korzystać z funkcji, które na pierwszym miejscu stawiały będą prywatność użytkownika i ochronę danych. Takimi funkcjami mogą być zdecentralizowane przechowywanie, pełne szyfrowanie oraz możliwość kontrolowania własnych danych i ograniczania dostępu stron trzecich przez użytkowników.

Zwiększona personalizacja użytkownika

W miarę ewolucji technologii web 2.5 możemy spodziewać się, że istniejące aplikacje staną się jeszcze bardziej spersonalizowane i dostosowane do potrzeb poszczególnych użytkowników. Taka personalizacja i indywidualizacja być może będzie osiągana dzięki algorytmom uczenia maszynowego do rekomendowania treści lub produktów w oparciu o historię przeglądania, preferencje i zachowania użytkownika.

Integracja z nowo powstającymi technologiami

W miarę rozwoju technologii takich jak rozszerzona rzeczywistość, wirtualna rzeczywistość i Internet rzeczy może spodziewać się, że istniejące aplikacje rozpoczną wdrożenie tych technologii, aby wzbogacać doświadczenie użytkownika. Na przykład: aplikacja zakupowa może korzystać z rzeczywistości rozszerzonej, aby umożliwiać użytkownikom wirtualne „przymierzanie” ubrań (Walmart i Amazon oferują już tę funkcję), lub aplikacje do automatyzacji domu mogą korzystać z Internetu rzeczy do kontrolowania inteligentnych urządzeń w całym domu.

Większy nacisk na interakcję społeczną

Wraz z sukcesem platform mediów społecznościowych możemy spodziewać się, że istniejące aplikacje będą dalej wdrażały funkcje interakcji społecznych, takie jak możliwość udostępniania treści, łączenie się ze znajomymi i dołączanie do społeczności internetowych. To może obejmować integrację z aplikacjami do wysyłania wiadomości, prowadzenia konferencji wideo i narzędzia do współpracy w czasie rzeczywistym.

Zwiększone bezpieczeństwo danych

Aplikacje web 2.0 mogą rozpocząć korzystanie z technologii opartych na blockchain, aby zwiększać bezpieczeństwo danych i chronić prywatność użytkowników. To może obejmować korzystanie z szyfrowanego magazynowania danych, zdecentralizowanych systemów uwierzytelniania oraz innych środków bezpieczeństwa, aby zapewniać użytkownikom większy poziom kontroli i prawa własności nad danymi.

Bezproblemowa integracja z istniejącymi platformami

Istniejące aplikacje mogą zacząć korzystać z funkcji umożliwiających bardziej bezproblemową integrację z innymi aplikacjami i platformami oraz rozwiązań, które w większym stopniu będą łączyć ze sobą różne blockchain’y. Na przykład: aplikacja do ćwiczeń może integrować się z aplikacją dotyczącą żywienia, aby dostarczać bardziej kompleksowe informacje dotyczące dbania o zdrowie, lub aplikacja dla podróżnych może zostać zintegrowana z platformą do rezerwowania hoteli, aby ułatwiać planowanie i rezerwowanie wycieczek.

Cyfrowe prawo własności do treści

Wraz z powstaniem tokenów NFT aplikacje web 2.0 mogą rozpocząć wdrażanie tej technologii, aby umożliwiać użytkownikom przejęcie prawa własności nad ich treściami cyfrowymi, takimi jak filmy, zdjęcia i inne media. Dzięki temu użytkownicy potencjalnie będą mogli spieniężać swoje treści i otrzymywać płatności bez żadnych pośredników. Facebook i Instagram już nad tym pracują.

Zdecentralizowane platformy mediów społecznościowych

Aplikacje mediów społecznościowych web 2.5 mogą rozpocząć wdrażanie zdecentralizowanej infrastruktury, aby zapewnić użytkownikom większą kontrolę nad ich danymi. To może umożliwić użytkownikom udostępnianie treści, kontakt ze znajomymi i obserwującymi, a także spieniężanie swoich treści bez udziału scentralizowanej platformy.

Systemy nagród oparte na blockchain

Aplikacje web 2.5 mogą rozpocząć wdrażanie systemów nagród opartych na blockchain, aby zachęcać użytkowników do udziału i zaangażowania. To może obejmować korzystanie z tokenów lub innych aktywów cyfrowych, które użytkownicy będą mogli otrzymywać za publikowanie, komentowanie lub udostępnianie treści.

Przejście na bardziej zdecentralizowane finanse

Aplikacje web 2.0 mogą zacząć korzystać z protokołów DeFi, aby umożliwiać użytkownikom dostęp do usług finansowych takich jak pożyczki, handel i tokenizacja bez udziału tradycyjnych pośredników finansowych. Takie rozwiązanie może zwiększyć dostępność usług finansowych, zapewniając dostęp do kapitału osobom, dla których korzystanie z tradycyjnych usług finansowych jest z różnych powodów niemożliwe.

Rozważania końcowe

Coraz więcej aplikacji web 2.0 w najbliższej przyszłości zacznie przechodzić na web 2.5 poprzez integrację tokenów NFT, technologii blockchain oraz różnego rodzaju decentralizacji. Technologie te mogą zapewnić większą kontrolę nad treścią i danymi, a także zachęcać użytkowników do udziału i zwiększać ich zaangażowanie poprzez systemy nagród.

Natomiast korzystanie z DeFi, technologii blockchain, zarządzanie cyfrową tożsamością i zwiększone środki ochrony danych mogą dać większej liczbie użytkowników dostęp do usług finansowych i zapewnić lepszą ochronę ich danych.